TÜRK-İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİ - TURK'S AND ISLAMİC CİVİLİZATİOAN, FOUNDATİONS, ART,HİSTORİCAL ART, HİSTORY
MİLLİ KÜLTÜR, GÜNÜMÜZ TÜRKİYESİ ve MUASIR MEDENİYETLER SEVİYESİ
MİLLİ KÜLTÜR, GÜNÜMÜZ TÜRKİYESİ ve MUASIR MEDENİYETLER SEVİYESİ


Milli Kültür Araştırmaları, Dr.Mehmet Önder'e Armağan Kitabı, Kültür Bakanlığı yayınları, Ankara 1996, s.267-279.'da Mehmet Yardımcı Editörlüğünde yayımlanmıştır.

Sadi BAYRAM

Muhterem dostum, 1964 yılından beri tanıdığım, 1949 yılından beri fiilen kültür adamı olarak milletimize aktif hizmet etmiş olup, hâlen çalışmalarına devam eden, bilgilerinden her an istifade ettğimiz Sayın Mehmet Önder'e "Armağan " kitabının Fırat Üniversitesi tarafından yayınanacağı, bu sahada çalışan herkes gibi bizi de mütehasıs etti. Müteşebbis genç kardeşlerimi kutlamak istiyorum.
Günümüzde kültür dediğmiz zaman; maalesef en arka sırada yürümektedir. Daima lafla peynir gemilerini yürüttüğümüz Devlet Plânlama Teşkilâtı Kalkınma Plânlarında yazılanların aksine; Bakanlık sıralamasına bakınız !... Siyasi iktidarların kültür görüşlerine bakınız, Koalisyonlardaki paylaşıma bakınız ! İcraat için getirilen sayın bakanlarımızın fikri ve kültürel yapısına bakınız ! Maliye Bakanlığı tarafından önerilip, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plân ve Bütçe Komisyonlarında tartışıldıktan sonra yüce Meclis Genel Kurulu'nda görüşülerek verilen kültür ödeneklerine bakınız !

Durum böyle olunca da ; Ulus'dan sağınıza ve solunuza bakarak çıkın Çankaya'ya. Tunalı Hilmi Caddesinden de vazgeçmeyin ! Türk kültürüyle ilğili çok muhteşem tabelâ resmi geçidi, hepimizin içine düştüğü durumu açıklar zannederim... Batı'da yok bu maskaralıklar... Standart tabelâ...
Şimdi soruyorum:
- Kültürümüzle ilğili, doğru yazılmış, kaç levha var ?... Yabancı kültürlerle ilgili ne kadar ? Karşılaştırın bir kerre !....
Bu durum İstanbul, Beyoğlu, Aksaray, Lâleli, Ortaköy, Emirgân,
Sarıyer, Beşiktaş, Etiler, Bakırköy, Yeşilyurt, Kadıköy, Bağdad Caddesi, Bostancı, Göztepe..., İzmir, Adana, Antalya ve diğer
illerimiz için de geçerli...
- O halde kabahat kimde ?
- Elbetteki öncelikle siyasilerde...
- Peki bizde yok mu ?
- Elbette var...
- Suçlu ?
- Hepimiz...
- Öyleyse mahkûm kim ?
- Topyekûn millet.
- Bundan devlet zarar görür mü ?
- Elbette.
Millet olmazsa devlet olur mu ? Devlet, aile bireylerinin bir araya gelmesiyle millet ortaya çıkar, milletler de, idare şekillerine göre devleti ortaya çıkarır. Dil, din, kültür birliği olmaz ise, millet olabilir miyiz ?
Ama dünyanın en büyük imparatorluğunu Türkler kurmuştur. Üç kıt'aya 400 ene Türkler hükmetmiştir.
Adriyatik'den Doğu Türkistan'a bir bakalım, isterseniz bir yolculuk yapalım, at sırtında Türkçe konuşarak, şive farkları dışında derdinizi anlatabilirsiniz. Peki bunun dışında gözle ne görebiliriz... Üzerinde asırlarca yaşadığımız bu toprakların tapu senedi hüviyetindeki vakıf abide ve eski eserlerimizi !...
- Peki, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde kaç adet eski eser var ? Kaçta kaçı tescil edilmiş, envarterleri araştırıcıların hizmetine sunulmuş mu ? Plânı, kitâbeleri, kitâbelerinin transkripsiyonu, anlamı, rölövesi, restorasyon projesi, restitüsyon projeleri var mı ? Tarihçeleri hazırlanımış mı ? Tabiat şartları veya insanlarımız tarafından yok edilen eserlerin bir listesi var mı? Bunlar için bir araştırma yapıldı mı ? Yabancı ilim adamları bu konuda neler yapıyor ?

- Yurd dışında bulunan kültür varlıklarımızın envanteri var mı ? Yukarıda sıraladığımız çalışmalar bu eserler için de yapıldı mı ? Bu konularda kimler çalışıyor ? Üniversitelerle işbirliği var mı ? Üniversiteler bu konularda milletin hizmetinde mi ? Sanat tarihi ile ilğili üniversitelerimiz hangileri ?

- Kültür Bakanlığı yılda ne kadar restorasyon yapıyor, ne kadarı, Türkler'in Anadolu'ya gelmeden önceki miletlere ait, ne kadarı da Türk kültürüne ait ?

- Cevaplar için kendinizi fazla zorlamayınız beyler ... Birkaç senede işin içiden çıkamazsınız !

28 yıl önce söyledim, şimdi de tekrar ediyorum . Din yani Diyanet Teşkilâtı ve Vakıfar Türk milletinin en eski en köklü kültür kurumlarıdır. Neden Kültür Bakanlığına bağlı değildir ? Çünkü bazan Güldür, bazan Kültür, bazan da göstermelik bir bakanlık olmaktan öteye gidememiş, yani yerli yerince oturamamış, Kararnameler dışında Teşkilât Kanunu dahi olmayan bir garabet... Asıl kuruluşu 1937 yılıdır. Rahmetle andığımız Adnan Ötüken Kültür Müsteşarlığını kurdu, daha sonra Bakanlık oldu. Hükûmetlerin canı isterse kaldırılır, müşteşarlık olur, bazan Turizm Bakanlığına bağlanır, bazan Milli Eğitim, bazan Başbakanlık, bazan da Başbakan adına bir Devlet Bakanlığına bağlanır. Turizm Bakanlığına verdiğimiz değer kadar maalesef milli kültürümüze değer veremiyoruz. Her halde kültürümüzden utanıyoruz, çekiniyoruz, kültürümüzden kopmak istiyoruz, koparılmak istiyoruz, mezar taşlarıyla övünemeyiz diyoruz.
Oysa o mezartaşları kültürümüz için, bizim için duygulu, tatlı bir ney sesi ile asırlar ötesinden bize sesleniyor. İlk tüp bebeği ey Türkoğlu Türk, sen buldun Selçuklular zamanında 1224 senelerinde... Tıp kitaplarını sen yazdın Selçuklu Türkiyesi' nde ... Senin tasavvuf felsefen Avrupa'ya insanlığını öğretti. Senin Ahi Teşkilâtın onlara kardeşliği, ticareti öğretti. 1227 tarihinde inşaatı tamamladığın Divriği Ulu Camisi ve Dar'üşşifası kompleksi, onlara Gotik mimariyi sevdirdi. Hoca Ahmed Yesevi ocağından taşan kıvılcımlar olan Mevlânâ Celâleddin-i Rumi, Yunus Emre, Hacıbayram ı Veli, Kûçek Seyyid-i Ahmed-i Kebir er-Rufâi el-Abdali, Hacı Bektaş-ı Veli, Şeyh Abdurrahmanı Rumi dünyaya sevgi-saygıyi öğretti.
Bütün bunları unuttuğumuz, hatırlayamadığımız için de, bunalımların içine düşüyoruz... Gençliğimizin durumu ortada... ithal ideoloji peşindeler. Zira, tabiat kanunu hükmünü icra ediyor. Sizin gençliğe veremediğiniz millli şuûru, bir başkası, kendi menfaatleri doğrultusunda vermeye çalışiyor. Marksist, Maoist, Humeyni v.d. Misyonerler ise el altından çalışmallarını sürdürüyor, kimileri de ataistlik yolunda.
Türkiye'de her bakan değiştiğinde bürokratlar değişir, kültür politikaları değişir, milli görüş ve düşünüşler de değişir... Bu nasıl bir iştir. Batı'da ise, 1800'lü yıllardan beri Batının kültür ve siyaset politikaları değişmemiş, en azından inhiraf dâhi etmemiştir. Bunun için onlar bizden daima ileridedir.
Milli kültürden yoksun olan milletler, daima çökmeye, başkalarının ideolojisi ve boyunduruğu altına girmeden kurtulamazlar !... Bunu çok iyi bilen Cumhuriyetizin kurucusu yüce Atatürk; ünlü düşünür Ziya Gökalp'in de katkıları ile milli kültüre büyük önem vermiş,
inkilâplarıyla birlikte Atatürk ideojisini ortaya sürmüş, ithal ideolojilerden kurtulmasını bilmiştir.
Türk tarihinin yeniden yazılmasını emretmiş, o günkü imkânlarla en iyiyi bulmak için ilim adamlarını seferber etmiş, yurt dışından yabancıları getirterek bugünkü bilim adamlarının yetişmesini sağlamıştır.
Albert Gabriel, Kurt Erdmann, Emil Boş, B.Landberger, Rasony v.b. üniversitelere getirerek, bir kısım öğrenciyi yurd dışına göndererek, gençliğin batı standartlarına göre , ilmi diisiplin altında, ancak kendi örf ve ananelerimize göre yetişmelerini sağlamak üzere atılımlarda bulunmuştur. Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir, diyerek gençliğe bilim ve teknolojinin yollarını göstermiştir.

Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu'nu , Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültelerini kurarak alt yapıyı hazırlama çabasında olmuştur.

Bugün biz üniversitelerizi taşraya yayarak, 52'ye çıkararak ( şimdi 74'ü geçti )üniverliseler kurduk. Akademik kadro noksan ve zayıf. Yayınlar ve kütüphane noksan... Üniversite kütüphaneleri yeni yayın satın alamamakta, kaç tanesinde son teknoloji imkanları var, kaç eser satınalınmış, süreli yayınlar takip edilebiliyor mu ? Bu sorulara müsbet cevap vermek mümkün değil.
Üniversite hocalarımızın yayınları Avrupa'da ses çıkarabiliyor mu ? Araştırma ve geliştirmeye yeteri kadar kaynak ayırabiliyor muyuz ?

Şimdi yukarıda biraz önce sorduğumuz soruların bir kısmını cevaplamaya çalışalım :

Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün elinde 9.289 adet (Ek.1) vakıf eski eser var. Bunların ancak 7.600'ü tescilli. Bunlarda bütün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki eski eserler değil. Eğer ciddi bir ekip çalışması yapılabilirse bu sayının 30.000 civarına çıkacağından kimsenin gözü korkmasın. Kuş uçmaz-kervan geçmez bazı köyerimizde nice eserler var ki, hiç görülmemiş.
Tescilli eserler ise; çoğunun ismi var, belki bir plân, birde tarih... Bazılarının kitâbeleri var, bazılarının rölövesi, restorasyon görmüşlerin ise restorasyon projelerinin ekserisi belki de SEKA'ya yeni kağıt yapımına gitmiş. 1939 yılında Bulgarlara okkası 40 paraya sattığımız meşhur arşivlerimizin akibetine son on yıl içinde uğramışlar..
Tarihçeleri ise, ( A, B ) harfli vilâyetlerimizin yapılmış (noksanları olduğu halen bilinmektedir), diğer 26 harfli illerimiz araştırmacıları bekliyor.
Tabiat şartları ve 1935-49 senelerinde şahıslara satılan veya Atatürk'ün emrini yanlış anlayıp, yıktığımız eserler hakkında ise doğru-dürüst bir çalışma da yok... Atatürk'ün emri neydi? diye soracak genç kardeşlerim. Cumhuriyetimizin kurucusu aziz Atatürk, " Edirne serhad şehrimizdir, yabancılar Türkiye Cumhuriyetine buradan girmektedirler, harabe eserlerimizi onlara göstermeyelim, ( yani onaralım derken ), maalesef bazı idarecilerimiz kolay yolu seçip bu harabeleri yıkarak ortadan kaldırmışlardır. Zira onaracak, restore edecek para yoktur !.. İçişleri Bakanından, Başbakandan azar işitmemek için en kolay yol, bunları ortadan kaldırmaktır. Zaten nedir bunlar, Osmanlı işidir, Osmanlı'nın tarihinden koptuk, kültüründen koptuk, eski harflerimizden koptuk, eski Osmanlıca el yazması eserlerin bir kısmını harf inkılâbında yakıp, bir kısmını da toprağa gömmedik mi ? Nesiller arasındaki köprüleri atmadık mı ?
Yabancılar ne yapıyor ? XIX.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Anadolu'ya gelip eserlerimizi tek tek inceliyor, arşivlerine yerleştiriyorlar, seyahat kitaplarında yayınlıyorlar, bu arada da Anadolu'nun etnik haritalarını çıkararak ülkelerinin stratejik etüdler daireleri ile siyasilerin ellerine tutuşturuyorlar. Siyasiler de zamanı gelince, Türkiye Cumhuriyeti'nin zayıf anlarında, siyasi karmaşalarda bu konuları ortaya atıp bizi boş yere uğraştırıyorlar. Zaten Keçecizâde Fuat Paşa'nın dediği gibi" Biz içeriden, onlar dışarıdan bu Devlet-i Osmani'yi bir türlü yıkamadık". Elbet içlerinde dürüst, hakiki ilim adamları yok mu ? Elbette var, ancak azınlıkta !...

1850'li yıllarda İngiltere'nin Kayseri'deki Konsolos Yardımcısı Yüzbaşı Cooper'ın o tarihlerdeki ermeniler, rumlar hakkındaki Londra'ya gönderdiği raporları neyse, şimdi Avrupa Ekonomik Topluluğu İnsan Hakları Komitesi üyelerinin, Amerikan Başkanı Temsilcisi ve İnsan Hakları Komisyon Başkanı Sayın Şatak 'ın tutum ve davranışları 150 sene öncesinden farklı değildir.

Ancak Avrupa hatırlamaz ki; II. Dünya Savaşı yıllarında Yahudiler'e karşı uyguladığı şiddet, Amerika'nın Orta-Asya Mogol menşeli Kızılderililer'e karşı uyguladığı tutum ve davranış, Zencilere karşı tutumları, Bosna Hersek'te Sırplar tarafından vahşice katledilen müslümanlar, İsrail'in Araplar'a karşı davranışları, Moskova'nın, Ermenistan'ın Azeriler'e karşı tutumlarında ise İnsan hakları yoktur. Akıllarına bile gelmemektedir. Zira, çifte standart uyguladıkları için görmezler, görmek istemezler. İşlerine gelmedikleri zaman Helsinki Andlaşmaları da rafa kaldırılabilir. Amaç ve düşünceleri farklıdır.... Kültür beynelmileldir. Haklar da öyle... Siyaha başka beyaza başka, Moskof'a başka, Bosnalılar'a başka değil...
Avrupalılar başka ne yapıyor ? Birgi'yi örnek merkez alarak, Birgi hakkında antik çağlardan günümüze ne kadar kitap, belge, arşiv vesikası, eski eser envanteri, proje ne varsa toplayıp bilgisayara yüklüyorlar. Birgi için kim ne çalışsa bibliyoğrafya ve materyaller hazır. Hollanda Utrec Üniversitesiden Prof.Dr.Michael Kiel Başkanlığında üniversiteler arsası bir heyet çalışma yapıyor. Eğe Üniversitesi de bu heyete katkıda bulunuyor. Geniş bir proje.. Her kasaba ve şehirlerimiz için gerekli bir iş. Kültür Bakanlığı'na bağlı 189 müze, 3.857 sit alanı sit alanıbulunmaktadır. Tescilli yapıların toplamı ise 46.849 adettir. (Ek.2). 1995 yılında 119 eserin ihalesi yapılarak 285 milyar lira fiilen harcanmıştır. Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğünde toplam 257,

taşra teşkilatında 2.766 personel kadrosu bulunmaktadır.
1995 yılında 149 yabancı, 175 yerli ilmi araştırmacıya izin verilmiştir. Ayrıca yılında müzelerimizi 38 yerli, 47 yabancı olmak üzere 85 yüzey aratırmasına Kütür Bakanlığı tarafından izin veriliştir.

1995 4.461.315 yerli, 3.320.422 yabancı ziyaret ederek toplam 438.390.813.500 Tl. gelir sağlanmıştır. Ören yerlerini ise; 2.342.388 yerli, 4.252.565 yabancı olmak üzere toplam 6.594.953 kişi ziyaret etmiş ve 512.429.468.500 Tl. gelir elde edilmiştir. Dolayısıyla bütün müze ve ören gelirleri 950.820.282.000 Tl.dır.
Geçtiğimiz 1995 yılında Türk bilim adamları başkanlığında 42, yabancı bilim adamları başkanlığında 34, müze müdürleri başkanlığında 36 kazı yapılmış, ayrıca müze müdürlükleri tarafından 76 kurtarma kazısı gerçekleştirilmiştir. Bu işler içinde Türk kazılarına 12.258.600.000 Tl, katılım kazılarına 752.700.000 Tl; müze kurtarma kazılarına 240.000.000 Tl olmak üzere 13.151.300.000 Tl. harcanmıştır.
Bizde hangi üniversitede bu konularda neler var ? üniversitelerimizin Sanat Tarihi, Türk El Sanatları bölümleri ne yapıyor ?


İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bizans Sanatı ve Sanat Tarihi Bölümü, İstanbul Teknik Üniversite Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü, Yıldız Üniversitesi Restorasyon Bölümü, Mimar Sinan üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü,; Ankara Üniversitesi Dil ve TarihCoğrafya Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü, Hacettepe üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü, Gazi Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü, Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü, Orta-Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü; Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü; İzmir Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü, Dokuz Eylül Üniversitesi Türk El Sanatları Bölümü, Eğe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü, ; Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü ;Edirne Trakya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Bölümü; Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü ( yeni kuruldu ); Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü ; Van 100. Yıl Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakütesi Sanat Tarihi Bölümü; İlâhiyat Fakültelerinin Türk İslâm Sanatı Kürsüleri, Mesleki Eğitim ve Yaygın Eğitim Fakütelerinin Türk El Sanatı Bölümleri, Türk sanatları derslerini vermekte olup, yüzlerce araştırma görevlileri, yardımcı doçentler, doçentler, profesörlerimiz bu sahalarda tez vermekte, seminer ödevleri vermekte, bizzat kendileri kazı, araştırma yapmakta, zaman zaman seminer ve kongrelerde bildiriler sunmakta, tartışmakta ve yayınlamaktadırlar.

Ancak koordinesizlik sebebiyle de kimin hangi problemle meşgul olduğu bilinmemekte, aynı konuda birkaç ilim adamının çalışma yaptığı izlenmekte, bir proje bankası ile bilgi bankası Yüksek Öğretim Kurulunda meydana getirilememektedir. Aynı bilgi ve proje bankası Vakıflar Genel Müdürlüğü'nde oluşturulması düşünüldü ise de gerçekleştirilememiştir. Henüz daha dünyaca ünlü mimarımız Koca Sinan için bile bir bilgi bankası oluşturamadık... Türk Vakıf Araştırma Enstitüsünü kuramadık... Türk El Sanatları Enstütüsünü kuramadık. Türk Halıcılık Enstitüsünü kuramadık...

Türk milli kültürüne ait varlıkların sağlam bir envanterinin hazırlanarak, bunları gelecek nesillere olduğu gibi aktarmak görevi öncelikle Kültür Bakanlığının asli görevleri arasında olduğu unutulmamalı, spora olduğu gibi du devlet politikasına devamlı kaynak aktarmanın yolları artık bulunmalıdır. Üniversitelerimiz de bu işe gönüllü olarak katılmalıdırlar. Katılmak zorundalar. Batı'da üniversiteler halkın hizmetindedir. Bizde ise maalesef tersi.

Türk kültürünün simgesi olan eski eserlerimiz bulundukları şehirlerin birer incileridir. Bunları korumak onların da görevidir. Ancak Kültür ve Tabiat Varıklarına zarar veren idari kademedeki devlet memurlarına, Belediye Başkanları ile Valilere verilecek cezalar günün şartlarına göre çok ağır hale getirilmeli, yaptığı zararın mali bedelinin en az on katı da para cezası konmalıdır. Bu şekilde cezalarda çaydırıcılık ön plâna çıkmalıdır. Bilindiği gibi çoğu zaman savcıların takipsizlik kararı verdiği unutulmamalıdır.
Eski eser kaçakcılığı bir türlü önlenemedi. Yurt içinde taşınabilir eski eserlerimizi gereği gibi koruyamıyor, bakımlarını yapamıyoruz. Konservasyon merkezlerine kaliteli eleman yetiştirmeli ve bir an önce onarıma koyulmalıyız. Artık kaybedecek zamanımız kalmamıştır.
Tarihi ipek yollarını tekrar canlandırmalı ve kervansaray ve hanlara fonksiyon vermeliyiz. Ancak fonksiyon verirken de kervansaraylar etrafına modern gökdelenler dikip tarihi çevreyi de mahvetmemeliyiz.

Bedestenleri modern pasajlar haline getirmeliyiz.
Milli kültürümüzün emsalsiz eserleri olan tarihi, edebi eserleri günümüz türkçesine çevirerek genç nesillerin istifadesine sunmalıyız.
Geçmiş asırların sosyo-kültürel göstergesi olan vakfiye ve arşiv belgelerini yayınlayarak, genç araştırıcıların istifadesine sunmalıyız. Tarih tekerrürden ibarettir. İbret almak, ders almak, hataları tekrarlamamak için belgeler genç neslin anlayabileceği,günümüz türkçesinde olmalıdır. Dolayısıyla bizleri numune almak isteyen diğer Türki devletler de bunlardan azami derecede istifade edebilmelidir.
Türk kültürüne imza atmış Türk büyüklerini gelecek nesillere tanıtmak, onlardan dersler alarak geleceğe daha güven içinde bakmanın çarelerini bulmalıyız.

Günümüzde medya önemli bir faktördür. Bundan istifade ederek spikerlerin türkçeyi yanlış telâffuz etmeleri önlenmeli, kültür Bakanlığına ait bir TV. kanalı açılması için derhal gerekli girişimlerin yapılmasına çalışmalıyız.
Son zamanlarda mantar gibi türeyen, asıl amaçları sadece para kazanmak olan, 903 Sayılı Yasaya tabi yeni vakıfları bir federasyon altında toplayarak, amaçları aynı olanlar birleştirilerek, yararlı hale getirilmelidir. Vatandaşlarımızın yardımseverlik duyguları istismar edilerek, dejenere edilmeleri önlenmelidir. Göstermelik isimler ortadan kaldırılarak , faydalı çalışmaları olan yeni vakıflar desteklenmelidir.

Bankalarımız, çıkarılacak bir kanunla, elde ettikleri net kârdan % 5'ini vakıf eserlerin, kültür eserlerinin korunmasında zorunlu kullanmalıdırlar. Kültür yayını bulunan bankalara Kültür Bakanlığınca her yıl başarı ödülü ihdas edilmelidir.
Çocuklarımıza daha ilk okul çağlarında milli kültür sevgisi aşılanmalı, Türk kültür ve medeniyetinin eserleri vedeo banttan gösterilmelidir.
Çevremizdeki komşularımızın düşmanca hareketlerine karşı, karşı tezler üretmeliyiz. Meselâ, Yunanistan'ın Megalo-ideasına karşı 12 Adaların Türkiye'nin hakkı olduğu gerçeği her yerde vurgulanmalı; Irak'a karşı Musul-Kerkük Türkleri'nin durumu ortaya konmalı, Suriye'nin Hatay meselesine karşı, Halep'in Türk yurdu olduğu her alanda ortaya konmalıdır. Atatürk " Yurtta sulh, cihanda sulh " derken, gerektiğinde çizmelerimi getirin dedi, Hatay meselesini halletti. Biz yurtta sulh, cihanda sulh derken, Yunanistan işte Kardak Kayalakları diyor, böyle sulh olmaz...
1975 yılı Sonbaharında Macaristan'ın Budapeşte şehrinde V. Türk Santları Konresi münasebetiye Türk Büyükelçiliğinde kokteyldeyidik. Melektaşlarla konuşuyorduk... Birleşik Amerika'nın Macaristan'daki Büyükelçisi geldi. Tanışmadan sonra, kongre konusunu sordu. Milletler arası Türk Sanatı Kongresi denildi. Büyükelçi :
- Türkler'in de ayr ıbir sanatı mı var ?
dedi. Bizler buz kesildik, Ekselânslarına nazikçe ne diyebileceğimizi şaşıdık. Amerikan pasaportu taşıyan Dr. Esin Atıl Hanımefendi, derhal ortaya çıkarak :
-Sayın Ekselans, madem Türkler'in bir sanatı yoktu, niye onun şerefine verilen koktelyle geldiniz? dediğinde, Amerikan Büyükelçisi, hatasını anlıyarak, sür'atle salonu terk etti.

İşte Türkler'i tanımayan kimselere karşı, artık nazikçe değil (zira, yüzyıllardır anlamıyorlar) böyle sert cevaplar verebilmeliyiz.

Ziya Paşa'nın dediği gibi:
Nush ile uslanmayanı, etmeli tekdir, Tekdirle uslanmayanın hakkı kötektir...

Galiba bazı komşularımız da bunu haketti zannediyorum !

Türk'ün Türk'den başka dostu maalesef yok. Avrupa'nın Haçlı zihniyeti; Amerika'nın Ermeni ve Rum fobisi; Yunanlılar'ın Megaloideaları, Kıbrıs, Oniki Ada; Ruslar'ın açık denizlere çıkma hayâli; Ermeniler'in Ulaşım; Arapların ise, yüzyıllardır Osmanlı hâkimiyeti altında yaşama fobileri var !... Bunun yanında yeraltı servetlerimiz ve jeopolitik durumumuz göz önüne alınınca durum daha iyi anlaşılıyor.

Gelecek nesillerimizin dejenere bir millet olmasını istemiyorsak, Çanakkale'de yüzbinlerce şehit ecdadımızın kemiklerini sızlatmak istemiyorsak, 2000'li yıllara başımız dik, göğsümüz kabarık olarak girmek istiyorsak, milli kültürümüz için topyekûn millet olarak gerekli ehemmiyeti vermemiz gerekmektedir. Günlük ve günü kurtaracak göstermelik, palyafif tedbirlerden uzaklaşarak, ciddi, uzun vadeli tedbirlere baş vurmalıyız. Bugün ne ekerseniz, yarın onu biçersiniz beyler...Bu devlet yıkılırsa, parçalanırsa, bu enkazın altında hepimiz kalırız. Ancak temenimiz, düşünmesi bile bizi ürküten bu makûs talihin altında kalmamak ve Mehmed Akif'in dediği gibi İstiklâl Marşımızın bir daha yazılmasını önlemek !...
Son zamanlarda bazı yazarların ortaya attığı Türkiyeliyim, lâfları çıktı... Yüce Atatürk'ün arkasına saklanan kimseler, " Ne Mutlu Türk'üm Diyene ! " vecizesini bile değitirmeye kalksalar da bu milet ne yaptığını bilen, yumuşak, özverili, ancak; kimin ne dediğini iyi yargılayabilen, % 99,9'u müslüman, iradesi sağlam, alnı diktir. Yumuşak atın çiftesini Yunanlılar da iyi bilir, Ruslar da, Ermeniler de, İngiliz ve Fransızlar da ... Yeter ki bu milleti bir kızdırsınlar, sabrını taşırsınlar, tutmayın Mehmetçiği ne şahikalar yaratıyor !...

Ankara, 18.4.1996
-------------------------------O---------------------
Yayınlandığı Yer: www.sadibayram.com ,18.04.1996
Yazar : Sadi BAYRAM
Konuyla İlgili Diğer Başlıklar:
  • IdizÂde, ÂkifzÂde Mustafa Efendi Ve Eserleri
  • IdizÂde, ÂkifzÂde Mustafa Efendi Ve Eserleri
  • Hacettepe üniversitesi'nden Bir Yıldız Kaydı
  • Türk Müzeciliğinin çınarları
  • ?Îdî-zâde -Âkif-zâde Abdurrahim El-amasî Sülâlesi Ve Eserleri
  • Türk Kültüründe Icâzetnâmeler
  • Sabık Sultan ıı. Abdulhâmid'ın Selânik'den Istanbul'a Göçü
  • Amasya Uluslararası Alimler Sempozyumu Ardından
  • Kur'an Ve ılım
  • Kaynaklara Göre Güney-doğu Anadolu'da Ptoto- ön Türkler
  • Osmanlıda Resi Ilk Müze Adı Ne Zaman Ortaya çıktı?
  • Ayasofya Camii, Müze Olması Ve Ardındaki Gerçekler
  • Türk Kültüründe ölüm
  • Sevgi Ve Yardımlaşmada Yarışalım
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde Bulunan 1783-1810 Tarihleri Arasında Işlem Görmüş Bir Mühür Tatbik Deft
  • Kur'an Ve Bilgisayar-computer Ilişkisi
  • Sultan ıı. Bayezıd?ın Hattatı, Amasyalı şeyh Hamdullah Kur'an-ı Kerim'i Ve Bir Hâtıra
  • ?Îdî-zâde (- âkif-zâde) Abdurrahim El-amasî Sülâlesi Ve Eserleri
  • Osmanlı Döneminde Latin Harflerine Geçiş çalışmaları
  • Mühr-ü Süleyman Ve Türk Kültürü
  • Izgü Mescid
  • Taceddin Sultan Ve Evradı
  • çift Başlı Kartal
  • Bâki Kalan Bu Kubbede Hoş Bir Sedâdır
  • Ayasofya Camii, Müze Olması Ve Ardındaki Gerçekler
  • Bosna- Hersek Ve Balkanlarda Vakıf Kültür Izleri
    (seminer Konu?mas? )
  • Ahlat Vakıfları
  • Selçuklu Kervansaraylarının Turizme Açılması
  • Hasan Paşa'nın Vakfı, şeyhülislÂm Ankaravi Mehmed Emin Efendi Vakfiyesi, Ve Ankara Sulu Han HikÂyesi
  • Yemen Fatihi Gazi Sinan Paşa Vakfiyeleri, Tezyinatı Ve Türk Süsleme Sanatındaki Yeri
  • Yakın Tarihimizde Merzifon, Merzifon Anatolian Koleji
  • Türk Hat, Yazı-resim, Cilt Ve Tezhip Sanatı Ile Ilgili
  • Vakıflar Dergisi Makaleler Fihristi ( 27. Sayıya Kadar )
  • Cumhuriyetin 75. Yılında Vakıflar
  • Sultan ıı. Mahmud'un Vakfiyelerindeki Tezyinat
  • Maniheizm Doğuşu, Gelişimi Ve Tesirleri
  • özel Müzeler Ve Denetimleri Hakkında Yönetmelik
  • Günümüzde Sosyal Devlet Anlayışı Ve Imaretler
  • Türk'ün Yolu Nereye Gidiyor
  • Toplumumuzda Kadın Ve Vakıf Kuran Kadınlarımız
  • Osmanlı Devleti Hakkında Bir Kronoloji Denemesi
  • Toplumumuzda Kadın Ve Vakıf Kuran Kadınlarımız
  • Cumhuriyetin 75. Yılında Vakıflar
  • Medeniyetlerin Beşiği Anadolu Ve Kılikya Aphrodosıas'ı ( Tisan )
  • Anadolu Turk - ıslam Sanatında Bazı Yapılar Ve Kronolojıye Aıt Katalog Denemesı...
  • Türk Kültüründe ölüm !
  • Büyük Türk Düşünürü Hacı Bayram-ı Veli Ve Akkoyunlu Uzun Hasan'ın Ankara Hacı Bayram Türbesi'ne Vakfettiği H
  • Xıv-xıx. Yüzyıl Vakfiyelerinde Türk Tezhip Sanatınının Gelişimi, Batı Tesirleri Ve Günümüzde Yorumlayanlar
  • Anadolu'da Ilk RufÂiler Ve Hz.zeynel Abidin Ali Er-rufÂi El-abdali El-kayserani Soyuna Ait Bir Deneme Anad
  • Osmanlı Döneminde 1899 -1920 Yıllarında Istanbul Camilerinden çalınan çiniler
  • Peygamberler şehri Tarsus Ve Tarsus'da Bir özbek Vakfı
  • Başkent Ankara'nın Ihtiyacı Olan Kongre Merkezi Ne Zaman Yapılacak ?
  • Ankara Ulus Semtinde Türk Vakıf Araştırma Merkezi'nde 15.11.1998 Tarihinde Hali Sergisi Açılış Konuşması
  • Prof.dr. Albert Gabriel'e Ait Bazı Belgeler
  • Cumhuriyet'in Ilk Yıllarında Ankara'da Imâr Faaliyetlerinde
  • Cumhuriyet'in Ilk Yıllarında Ankara'da Imâr Faaliyetlerinde
  • Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivinde Bulunan 12 Zilkâde 1262 H./ 21 Ekim 1846 Tarihli TeberrukÂt Eşyası
  • Atatürkcülük Ve 2001'li Yılların Türkiyesi üzerine
  • Ahilik Ve çıraklık Eğitim Ve öğretim Vakfı
  • Eski Eser Kaçakcılığı, Koleksiyonculuk Ve Müzecilik Tarihimize Bir Bakış
  • Cumhuriyet'in Derinliklerinden Hatıralar : Eski Ankaralılardan Dostum Sayın Nurettin Daş Ile
  • Medeniyetlerin Beşiği Anadolu Ve Kılikya Aphorodisias'ı ( Tisan Yapı Kooperatifi )-anatolıan : The Cradle Of Cı
  • Sultan ıı. Bayezıd'ın Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde Bulunan Vakfiyelerindeki Tezyinat Ve
  • Bektaşi Nutku (kendini Bil Ki, Tanrıyı Bilesin)
  • Kültürümüzde Hoşgörü
  • Fatih Sultan Mehmed'in Eyüp Sultan Külliyesi Vakfiyesi
  • Hicaz Demiryolları Ve Vakıflar
  • Mostar Köprüsü Restorasyonu Hakkında Ilk ön Rapor
  • Atatürkün Vakıflar Hakkındaki Konuşmalrı
  • Selçuk-name
  • Xıv-xıx. Yüzyıl Vakfiyelerinde Türk Tezhip Sanatınının Gelişimi, Batı Tesirleri Ve Günümüzde Yorumlayanlar
  • Konyadaki Esk; Eserler Hakkında Atatürkün Başbakan Ismet Inönüye Telgrafı
  • Atatürkcülük Ve 2001'li Yılların Türkiyesi üzerine
  • Ord.prof.dr. Ahmed Süheyl ünver
  • Türk Kültürü Ve Yoksulluğu Ortadan Kaldırmak Için
  • Istanbul'un Fethine Kadar Beylik Dönemi Vakfiyeleri
  • Kıbrıs, Gürcistan, şirvan Fatihi Lala Mustafa Paşa'nın 1563 Tarihli Vakfiyesi
  • Vakıf Arazilere Ve Gayrimenkullerine Tecavüz Ve Düşündürdükleri
  • Günümüzde Sosyal Devlet Anlayışı Ve Imaretler
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün Tekke Ve Zaviyelerin Kapatılmasından Sonra Taşınır Kültür Varlıklarının Korunması Ile
  • Türk Kültürünün Temeli Vakıflardır
  • Kültür Bakanlığı Tarihçesi Ve Milli Kültürümüz
  • Milli Kültür, Günümüz Türkiyesi Ve Muasır Medeniyetler Seviyesi
  • Eyüp Sultan Türbesi'nde 1919-1920 Tarihlerinde Yapılan
  • Merzifonlu Hacıbayramoğlu Maden Mühendisi Mehmed Akif Efendi
  • Selçuklu Tarihi, Selçuk Adı
  • Cumhuriyet Dönemi Kültür çınarlarından : Mahmut Akok
  • Mardin Vakıfları,imam Zeynel Abidin'in 1158 M. Tarihli, Ve
  • Tarihte Türk Adı Ne Zaman Ortaya çıktı ?
  • Sahib Ata Fahrü'd-din Ali'nin Konya Imaret Ve Sivas Gökmedrese Vakfiyeleri
  • Phil.dr.hamit Zübeyr Koşay
  • Bulgarlar'ın Antik Başkenti Bulgar şehrindeki Islam Dönemi Mimari Eserlere Ait Panorama
  • Taşınır Kültür Varlıklarımızın Korunması Ve Yasa Dışı Trafiğinin önlenmesi
  • Ragıp Efendi'nin 1913-1922 Yılları Sibirya Ve Türkistan
  • Istanbul Vakıf Hat Sanatları Müzesi'nde Bulunan Tılsımlı Iki Gömlek Ve Kültürümüzdeki Yeri
  • Niksar Vakıflarına Genel Bir Bakış
  • Gazi Yahya Paşa'nın 1506 Tarihli Vakfiyesi
  • Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivinde Bulunan 12 Zilkâde 1262 H./ 21 Ekim 1846 Tarihli TeberrukÂt Eşyası
  • Kanuni Sultan Süleyman'ın Oğlu şehzade Mehmed'in 1548 Tarihli Vakfiyesi, Hududnamesi Ve Türk Sanatındaki Yeri
  • Merzifon Ulu Camisinin Yeri Ve Merzifon'da Türk Islam Eserleri
  • Merzifon, çelebi Sultan Mehmed Vakfı üzerine Bazı Belgeler
  • Hayat Ağacı, Kültürümüzdeki Yeri, önemi Ve Mitlerin Ardındaki Gerçek
  • Türk Kültürünün Izleri üzerinde Araştırmalar: Etrüskler'in Ilk Vatanı Anadolu Mu? : Truva Savaşı Ve Etrüskler
  • Yıldız çini Fabrikasına Ait Birkaç Vesika
  • Selçuklu Vakfiyeleri üzerine Bazı Düşünceler
  • Xıv. Asırda Tezhiblenmiş Beylik Dönemine Ait üç Kur'an Cüzü
  • Baki Kalan Bu Kubbede Hoş Bir Sedadır
  • Osmanlı Devletinin Kuruluşunun 700. Yıldönümü Münasebetiyle: Sultan ı.mahmud'un Orjinal Iki Vakfiyesi
  • ııı. Selim'in Vakfiyelerindeki Tezyinat Ve Türk Süsleme Sanatına Batı Sanatının Tesirleri
  • Osmanlı Dönemi Bazı Vakfiyelerin Hayır şartlarından Damlalar !
  • Bektaşilik Ve Masonluk
  • Minyatürle Ilgili Seçilmiş Bibliyografya
  • çelebi Mehmed Vakfı Arazisi üzerine Kurulan Merzifon Anatolian Koleji Ve Hastaneye Ait Bilgiler
  • Eski Eser Kaçakcılığı, Koleksiyonculuk Ve Müzecilik Tarihimize Bir Bakış
  • Safranbolulu Izzet Mehmet Paşa Vakfiyesi Ve Kütüphanesine Ait Tezyinatlı Iki Kur'an-ı Kerim
  • Istanbul Depremleri Ve Mimar Koca Sinan'ın Bilinmeyen Bazı Teknikleri
  • Merzifon'da Bilinmeyen Br Türbe '' Künbet Hatun ''
  • özel Müzeler Ve Denetimleri Hakkındaki Yönetmelik
  • Bitlis Vakıfları Ve Vakıf Eski Eserleri
  • Vakıf Eski Eserlerin Yeni Koruma Politikası
  • Sultan ııı.osman Vakfiyesi, Tezyinatı, Cilt Sanatı Ve Türk Kültüründeki Yeri
  • The Deed Of Foundatıon Of Sultan Osman The Thırd, ıts Embellıshments, Bındıng And ıts Place ın Turkısh Culture
  • Hacı Bektaş-ı Veli, Merzifon'da Piri Baba, Budapeşte'de Gül Baba Ve Bazı Bektaşi Vakıfları
  • Nurbanu ( Atik ) Valide Sultan'ın Istanbul-üsküdar'da 1582 Tarihinde Tesis Ettirdiği Vakfiyesi
  • Girit Defterdarı Rıdvanzade Hacı Mehmed Efendi Oğlu Ali Efendi'nin 1748 Tarihli Vakfiyesi Ve Tezyinatı
  • Bir çınarın Ardından... Yılmaz önge Dostumuz Hakkında Kısa Anekdotlar...
  • Beyhan Sultan Vakfiyeleri Ve Tezyinatları
  • Beypazarı Vakıflarına Genel Bir Bakış Ve Beypazarı Sadr-ı Azam Nasuh Paşa Hanı
  • Türk Kültürü Ve Biz
  • Bulgaristan'da Bulunan Osmanlı Vakıflarıdan Bir Demet
  • Bulgaristan'da Müftü Yardımcısı Yetiştiren Bir Vakıf Kuruluşu: Nüvvap
  • Ladik Ve Seyyid Ahmed-i Kebir Er-rıfai Hazretleri
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Halı Müzesi'nde
  • Bektaşi Nutku
  • Balkanlar Ve Kosova Facıası
  • Cumhuriyet'in Kuruluşunun 90. Yılında Başkent Ankara:
  • Istanbul Fethinin 555. Ayasofya'nın Müze Olmasının 74. Yıldönümü Vesilesiyle:
  • Atatürk'ün Vakıflarla Ilgili Sözleri
  • 893 H / 1488 M. Tarihli Akkoyunlu Yakub Han Vakfiyesi
  • Komünizmin Sembolü Lenin Yıkıldı, Sıra Bizans'ı Dize Getiren Fatih Sultan Mehmed'e Mi Geldi ?
  • Afganistan Tarihine Kısa Bir Bakış Ve Türk Subaylar Eskden Olduğu Gibi Milenyumda Da Afganistan Ordusunun EğitimÄ
  • Ayaş Vakfiyeleri üzerine Bir Deneme
  • Hacı Bayram-ı Veli Ve Tarıhe Bağlılık
  • Amasya-taşova- Alparslan Beldesi Seyyid Nureddin Alparslan Er- Rufâi'nin 655 H./1257 Tarihli Arapça Vakfiyesi Tercümesi Ve
  • Birgi Ulu Camii Içşn 1327 M. Tarihinde Yazılan Kur'an
  • Ankara'da Roma Anıtı- Res Gestae
  • A N " Akhi " Genealogical Tree
  • Milenyum Ruyası: Osmanlı Devleti'nin 700 Kuruluş Yıldönümü Ve Düşündürdükleri üzerine Bir Deneme
  • Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi'nde Bulunan Kendinden Desenli üzeri Yazılı Iki Kumaş
  • Kur'anda Yol Gösterici Ayetler
  • Amasya Vakıflarına Toplu Bakış
  • Izmir Bahri Baba Eski Musevi Mezarlığı
  • Anadolu'da Xııı. Yüzyıl Başlarında Bir Rufâi Zaviyesi
  • Glazed Tles Stolen From ıstanbul Mosques Between 1899-1920 Ottoman Period
  • Sultan ıı. Abdulhamid'in 1888 Tarihli Vakfiyesi Tezyinatı Ve Osmanlı Imparatorluğunda Ilk Toplu Konut Projesi
  • Tokat Vakıfları
  • şehirciliğe Katkısı Olan Kadınlar: Istanbul _üsküdar- Toptaşı, Nûrbânû ( Atik Valide ) Sultan Külliyesi
  • Türk Hâkimiyeti Döneminde Merzifon Mezarlıkları
  • Anadolu'da Xııı.y�zyıl B�r Rufa� Zav�yes�
  • Hayatını Vakıflara Vakfeden Y.mimar -mühendis Prof.dr. M. ılmaz önge
  • Başbakan Ismet Inönü'nün Cami,mescit Ve Diğer Vakıf Eski Eserlerin Korunmasıyla Ilgii Bütün Bakanlıklara Ve Genel Müdürlüklere G
  • EvkÂf-ı IslÂmiye Müzesi'nin Kuruluşu Ve Yönetmeliği
  • Giresun Ili Vakıflarına Toplu Bir Bakış
  • Türk-islam Yapılarında Kronoloji Denemesi
  • Merzifon Tarihinden Yapraklar
  • Momumentum Ancyranum-res Gestae- Ankara Yazıtı-augustus'un Yaptı?ı ??ler
  • Bayramlu Beyliği (hacıemiroğulları )
  • Osmanlı Devletinde Vakıflar Ve Sultan ıı. Bayezıd'ın Vakfiyeleri
  • Kur'anda Yol Gosterici Ayetler
  • Kur'an'ı Kerimdeki Cinle Ilgili Ayetlerin Tamamı
  • Kur'an-ı Kerim'ın Arapca ındırılmesı ıle ılgılı Ayetler
  • Xıı-xııı.yüzyıl Türk Hamamları
  • Tanrı Ve Yazğı
  • Balkanlar Ve Kosova Faciası
  • Amasyalı Meşhur Eski Devirdeki Tarihçiler
  • Başkent Ankaranın Kongre Merkezi Ne Zaman Yapılacak
  • Anadolunun Gobegınde 1229 Tarıhlı Tascı Ustalarının Dantel Gıbı ısledıgı Dıvrıgı Ulu Camı Ve Darussıfası
  • Merkez Efendının Mursıdı Merzıfonlu Sunbul Sınan
  • Merzıfonlu Tarıhcı ısmaıl Hamı Danısment
  • Amasyalı Tarıh Ve Cografyacılar
  • Milli Kütüphane'nin Dire?i Dr. Müjgan Cunbur 85 Ya??nda
  • Bektasılık Ve Tasavvuf
  • Alev?lerde Nas?p Alma Tören?
  • Asker? Kat?p Hafız ?brah?m Ethem Efend?’nin Eyüp Sultan Türbes?ne A?t Nukut Vakf?yeler? - Türkiye Vak?flar Bank.özelle?tir
  • Tar?kat-ı Rufaî ( Anonim )
  • Türk Tezh?p San'atına Genel B?r Bakı?
  • Sultanahmet Halı Müzes? Ve Vakıflar
  • Tokat Vakıfları
  • Toplumumuzda Kadın Ve Vakıf Kuran Kadınlarımız
  •